Coutello(-pudènto)
Iris foetidissima
Iridaceae
Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.
Descripcioun :Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.
Usanço :La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Bos fres
- Ribiero
- Baragno
- Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753
Camamiho(-fausso)
Matricaria discoidea
Asteraceae Compositae
Noms en français : Matricaire odorante, Fausse Camomille.
Descripcioun :La camamiho-fausso es uno pichoto planto que trachis dins li graviho caucigado. La planto es óudouranto e sènso péu. Li capitule an ges de ligulo e vènon verd. Acò la destrìo de la camamiho-fèro pu grando, tambèn pèr li fueio eici à 4 lobe (5 pèr la camamiho-fèro).
Usanço :A d'usanço proche de la grando camoumiho. Se saup proun qu'ajudo à dourmi (sedativo), qu'èi bono contro li mau d'estoumac e lou raumas. Se counèis de prouprieta anti-enflamativo e anti-óussidanto. Es estado proun utilisado contro li reglo doulourouso ("Matricaria").
Port : Erbo
Taio : 5 à 30 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Matricaria
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Anthemideae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Blanco Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 0,5 à 1 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Abriéu à nouvèmbre
Liò : Graviho caucigado
- Ermas
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Óurigino asiatico
Ref. sc. : Matricaria discoidea DC., 1838